RabbitMQ - xabarlar menjeri bo'lib, u Erlang dasturlash tilida yozilgan. U bir nechta xizmat(servis)lar o'rtasida ma'lumotlarni yuborish va qabul qilish uchun mo'ljallangan: bitta xizmat navbatga xabar joylaydi, boshqa xizmat esa o'sha xabarni qabul qiladi.

Terminalda o'rnatish:

brew install rabbitmq

RabbitMQni ishga tushirish:

brew services start rabbitmq

RabbitMQ http://localhost:15672/ manzilida ishga tushadi. Istalgan brauzer orqali shu manzilga kirilganda sizdan username va password so'raladi.

Standart holatda

username: guest
password: guest

bo'ladi.

RabbitMQ plaginlari bilan ishlash uchun rabbitmq-plugins buyrug'idan foydalanamiz. Plaginlar ro'yxatini ko'rish uchun quyidagi komandani yozamiz:

rabbitmq-plugins list

Terminalda turli xil plaginlar ro'yxatini ko'rinishimiz mumkin va biz ulardan RabbitMQni ishlatishda foydalanamiz.

Agar rabbitmq-plugins buyrug'i topilmadi degan xato chiqsa, ~/.bash_profile ichida RabbitMQning manzilini ko'rsatib qo'yish kerak:

export PATH=$PATH:/usr/local/opt/rabbitmq/sbin

RabbitMQning 4 ta muhim tushunchasi bor:

• producer - mijoz, u xabarlarni yuboradi
• queue - xabarlar navbati
• consumer - mijoz, u navbatdan xabarlarni oladi
• exchange - u producerdan xabarlarni oladi, xabar turiga qarab uni kerakli navbatga yuboradi

Pythonda yangi proyekt yaratib olamiz.

RabbitMQ bilan ishlash uchun AMQP (Advanced Message Queuing Protocol) kerak bo'ladi. Pythonda u bilan pika kutubxonasi yordamida ishlash mumkin.

pika kutubxonasini o'rnatish

pip install pika

Ana endi proyekt ichida producer.py faylini yaratib olamiz va uning ichiga quyidagi kodni yozamiz:

import pika

# Localhostda ishlayotgan RabbitMQ serveriga ulanadi
connection = pika.BlockingConnection(pika.ConnectionParameters('localhost'))

# RabbitMQ bilan aloqa o'rnatiladigan kanal yaratadi
channel = connection.channel()

# 'salom' deb nomlangan navbat mavjudligini tekshiradi, agar mavjud bo'lmasa yaratadi
channel.queue_declare(queue='salom')

# 'salom' navbatiga 'Salom dunyo!' xabarini qo'shadi
channel.basic_publish(exchange='',
                      routing_key='salom',
                      body=b'Salom dunyo!')

# RabbitMQ bilan aloqa uziladi
connection.close()

Kodni ishga tushiramiz:

python producer.py

Endi xabar navbatga qo'shilganini tekshirib ko'rinishimiz kerak.

Buning uchun rabbitmqadmin buyrug'idan foydalanamiz. rabbitmqadmin buyrug'idan foydalanish uchun rabbitmq_management plagini yoqilgan bo'lishi kerak.

Yoqilgan plaginlar ro'yxatini quyidagi komanda orqali ko'rish mumkin:

rabbitmq-plugins list -E

Agar ro'yxatda rabbitmq_management plagini bo'lmasa, uni yoqish uchun quyidagi komandadan foydalanamiz:

rabbitmq-plugins enable rabbitmq_management

Ana endi xabar salom navbatiga qo'shilganini tekshirib ko'rishimiz mumkin:

rabbitmqadmin get queue='salom'

Natija

+-------------+----------+---------------+--------------+---------------+------------------+------------+-------------+
| routing_key | exchange | message_count |   payload    | payload_bytes | payload_encoding | properties | redelivered |
+-------------+----------+---------------+--------------+---------------+------------------+------------+-------------+
| salom       |          | 0             | Salom dunyo! | 12            | string           |            | False       |
+-------------+----------+---------------+--------------+---------------+------------------+------------+-------------+

Barcha navbatlar ro'yxatini ko'rish uchun esa:

rabbitmqctl list_queues

Natija

Timeout: 60.0 seconds ...
Listing queues for vhost / ...
name    messages
salom   1

Ko'rinib turibdiki, salom navbatida 1 dona xabar mavjud.

Navbatdan xabarni o'qib olish uchun proyektimizda consumer.py faylini yaratamiz va uning ichiga ushbu kodni yozamiz:

import pika

connection = pika.BlockingConnection(pika.ConnectionParameters('localhost'))

channel = connection.channel()

channel.queue_declare(queue='salom')


# Xabar kelganda ishga tushadigan funksiya e'lon qilingan
def callback(ch, method, properties, body):
    print("[x] Qabul qilindi %r" % body)


# 'salom' navbatini tinglaydi va kelgan xabarlarni callback funksiyasiga yuboradi
channel.basic_consume(queue='salom', on_message_callback=callback, auto_ack=True)

print('[*] Xabarlar kutilmoqda. Chiqish uchun CTRL+C tugmalarini bosing')

# Xabarlarni tinglash ishga tushadi
channel.start_consuming()

Faylni ishga tushiramiz:

python consumer.py

Natija:

[*] Xabarlar kutilmoqda. Chiqish uchun CTRL+C tugmalarini bosing
[x] Qabul qilindi b'Salom dunyo!'

Chiqish uchun CTRL+C tugmalarini bosamiz.

Navbatlar ro'yxatini qaytadan tekshiramiz.

rabbitmqctl list_queues

Natija

Timeout: 60.0 seconds ...
Listing queues for vhost / ...
name    messages
salom   0

Ana endi salom navbatida xabarlar mavjud emasligini ko'rishimiz mumkin.